A Selam oe Ale'ykoem,

"En zeg tegen de gelovige vrouwen dat zij hun blikken neerslaan en hun intieme delen bedekt houden en hun sieraad niet tonen, behalve wat zichtbaar is. En laten zij hun sluiers over hun boezems trekken en hun sieraad niet vertonen behalve aan hun echtgenoten, hun vaders, de vaders van hun echtgenoten, hun zoons, de zoons van hun echtgenoten, hun broers, de zoons van hun broers, de zoons van hun zusters, bedienden die zonder aandrift zijn of de kinderen die geen oog hebben voor de naaktheid van vrouwen". (Soerat an-Noer 24:31)

Wat hier als "sieraad" vertaald wordt, betekend in eerste instantie tooi, sieraad of versiering. De traditionele visie is dat het niet alleen slaat op "toegevoegde schoonheid", maar vooral op de natuurlijke charme die vrouwen sexueel aantrekkelijk maakt (verleidelijkheid).

"O Profeet, zeg tegen uw vrouwen en uw dochters en de vrouwen van de gelovigen dat zij hun omslagdoeken om zich heen doen, zodat zij gekend worden en niet lastig worden gevallen. En Allah is Vergevend en Barmhartig". (Soerat al-Ahzaab 33:59)

Het is noodzakelijk om iets verder in te gaan op de historische achtergrond van dit voorschrift en de Arabische termen die gebruikt worden. Terwijl er in Soerat an-Noer (24:31) sprake was van een sluier, in het Arabisch chimaar, wordt in Soerat al-Ahzaab (33:59) een ander woord gebruikt, namelijk djilaab, dat wijst op een grotere omslagdoek, die hoofd, schouders en een deel van de romp bedekte.

De bedoeling van de sluier wordt duidelijk als we de gangbare kleding van de Arabische vrouwen in de tijd van de profeet (vzmh) in gedachten houden: zij droegen een lange jurk, of tuniek, met een diepe opening aan de voorkant, zodat zij gemakkelijk haar baby kon voeden. Op haar hoofd droeg ze een chimaar, een sluier die haar hoofdhaar bedekte en langs de rug afhing. De instructie in de Qora'an was nu om de sluier, die zij toch al droeg, te gebruiken om de anders gemakkelijk zichtbare borsten te bedekken.

Aan de instructie met betrekking tot de djilaab (omslagdoek) was een bijzondere situatie vooraf gegaan: toen de jonge moslimgemeenschap uit Mekka zich in Medina gevestigd had, begon het voor te komen dat de vrouwen van de immigranten, onbekenden in die gemeenschap, door sommige inwoners van de stad werden aangezien voor slavinnen en lastig werden gevallen op straat. In antwoord daarop kwam de openbaring over de djilaab. Door het dragen van dit niet algemene kledingstuk konden Moslimvrouwen zichzelf kenmerken. In de Qora'an wordt dus tegen de Moslimvrouwen gezegd dat zij zich kenbaar moeten maken als respectabele vrouwen en als individuele persoonlijkheden door zich te kleden op een manier die elke schijn van uitdagendheid mist, om zo zichzelf te beschermen tegen ongewenste aandacht en ongeoorloofde intimiteiten.

Vanaf die tijd, en vooral met de snelle verbreiding van de Islam buiten het Arabisch schiereiland na het overlijden van de profeet (vzmh), werd de typerende kleding van hun vrouwen al snel een van de belangrijkste kenmerken van de moslims.Deze kleding diende niet alleen de reputatie van de vrouwen zelf, maar fungeerde ook als merkteken van de moslim-identiteit van hun hele familie. Dit had tot gevolg dat, in tegenstelling tot wat men vanuit de Islam zou verwachten, de uitgebreide bedekking van de vrouwen en het binnenshuis houden van hen, tekens van moslim-burgerlijkheid genoemd. Soms gold daarbij "hoe meer hoe beter" en werd ten overvloede ook het gezicht nog bedekt.

Veel conventionele gebruiken van moslimvrouwen zijn gebaseerd op de veronderstelling dat alle voorschriften voor de echtgenoten van de profeet (vzmh) ook op moslimvrouwen in het algemeen van toepassing is. Echter, in de Qora'an wordt op een bepaald moment in de geschiedenis alleen aan de echtgenoten van de profeet (vzmh) de opdracht gegeven zoch verborgen te houden. Deze vrouwen hadden een bijzondere status gekregen die verschilde van die van andere vrouwen:

"Ow vrouwen van de rofeet, U bent niet zoals andere vrouwen. Als u godbewust bent, weest dan niet zo isnchikkelijk in uw spraak dat degene in wiens hart een ziekte heerst begeertje voor u zal opvatten. Maar spreekt gepaste taal en blijf in uw huizen en maak geen vertoning zoals vroeger in de tijd van onwetendheid. (Soerat al-Ahzaab 33:30-33)

Terwijl de geimpliceerde ethische overwegingen vanzelfspreken een brede geldigheid hebben, wordt toch gesteld dat de vrouwen van de profeet (vzmh) in bepaalde opzichten een uitzonderingspositie innemen. Zij worden dubbel beloond en dubbel gestraft, en er worden speciale eisen aan hen gesteld. Als men de opdracht "blijf in uw huizen" op vrouwen in het algemeen zou toepassen, dan worden zij in een situatie gebracht die volgens een ander vers in de Qora'an als maatregel voor losbandigheid geldt:

"En voor degenen uwer vrouwen, die zich aan ontucht schuldig maken, roept vier uwer als getuigen tegen haar en als zij getuigen, sluit haar dan in de huizen op, totdat de dood haar achterhaalt, of totdat Allah haar een weg opent". (Soerat an-Nisa 4:15)

Het kan nooit de bedoeling zijn om onschuldige vrouwen aan een dergelijke straf te onderwerpen.

In sommige delen van de moslimwereld wordt het aan vrouwen op grond van het hijaab-principe nauwelijks toegestaan om naar buiten te gaan of hun gezichten aan mannen buiten de familiekring te laten zien. De religieuze basis voor dit gebruik is opnieuw een bepaling in de Qora'an die verband houdt met de positie van de echtgenoten van de profeet (vzmh):

"En als u hen (de vrouwen van de Profeet vzmh) o iets vraagt doe dat dan vanachter een scherm; dat is reiner voor uw harten en voor hun harten. Het past u niet de boodschapper van God te kwetsen, of om zijn echtgenoten na hem te huwen. Dat zou in Gods ogen iets vreselijks zijn". (Soerat al-Ahzaab 33:53)

Niet alleen de Profeet (vzmh) ondervond de zwaarte van de verantwoordelijkheden die zijn leiderschap met zich meebracht, maar ook zijn familie werd belast met de toestroom van bezoekers. Opnieuw is er geen reden om aan te nemen dat dezelfde regels zouden gelden voor alle moslims. Bijvoorbeeld, er lijkt geen verplichting te zijn voor een man om de vrouw van zijn vriend slechts vanachter een of ander soort afscheiding aan te spreken. Wel geldt in het algemeen de regel van de beheersing van de blik, of zoals de Qora'an het uitdrukt "de neergeslagen ogen" (Soerat an-Noer 24:30), zodat men elkaar niet uitdagend aankijkt.

Verder moet normgeving betreffende kleding tijdens de Hadj opgemerkt worden: De Hadj is een jaarlijkse pelgrimstocht naar Mekka. In een situatie als die, waar mannen en vrouwen deel uitmaken van een en dezelfde gigantische mensenmasse zonder onderlinge afscheiding, wordt van vrouwen wel verwacht dat zij zich correct kleden, maar zij mogen niet hun gezicht bedekken.

In het kort gezegd: de Islam verwacht niet dat vrouwen zich verbergen. Ook zij hebben een brede maatschappelijke rol te vervullen. Volgens eigen zeggen is de islam de weg van het midden die de uitersten vermijdt.

Wa Ale'ykoem a Selaam.