Islaam.nl

Ramadan

Heilige maand Ramadan (Het vasten maand)

Ramadan. Vastenmaand. De Ramadan begint dit jaar op woensdag 16 mei. De Ramadan is de negende maand in de islamitische kalender. Het is een speciale maand waarin tussen schemer voor zonsopkomst en zonsondergang gevast wordt. Ramadan wordt daarom ook wel de vastenmaand van de moslims genoemd. Het exacte begin van de Ramadan is afhankelijk van het verschijnen van de sikkel van de nieuwe maan.

Het vasten wordt gezien als vorm van zuivering van de ziel en bedanking van Allah voor alles wat hij gegeven heeft. De Ramadan leert mensen zelfdiscipline. De moslims voelen en tonen verbondenheid met arme en hongerige mensen elders op de wereld.

Moslims gedenken dat in deze maand de profeet Mohammed de eerste van de openbaringen ontving die samen de koran vormden.

De maand Ramadan begint als twee orthodoxe moslims de nieuwe maansikkel aan de hemel zien staan. Vanaf dat moment mogen volwassen moslims de gehele maand, tussen zonsopgang en zonsondergang, niet eten, drinken, roken of seksuele omgang hebben. Als het donker is, na het breken van de vasten (de iftaar), is het feest.

Het eten van drie dadels, het drinken van water en het opzeggen van dankredes kondigen voor Marokkaanse moslims het einde van de dagelijkse vastenperiode aan. Na het avondgebed drinken ze koffie en eten ze harriera, een speciale Ramadan-soep.

Turken gaan, na het breken van de vasten, eerst uitgebreid dineren. Op het menu staan vaak linzensoep en sültac, een rijstpuddinkje. Daarna wijden ze zich aan het avondgebed.

Ramadan is de gezelligste maand van het jaar en geeft de vastenden een gevoel van verbondenheid. Kinderen beginnen rond hun tiende, twaalfde jaar af en toe een paar dagen mee te doen.

Zwangere of zogende vrouwen, zieken en reizigers zijn vrijgesteld van vasten, maar moeten de gemiste dagen later wel inhalen.

Tijdens de maand Ramadan behaalde de profeet Mohammed zijn eerste overwinning op Mekka. Doordat de islamitische kalender een maankalender is, valt de Ramadan niet steeds op dezelfde data van de Gregoriaanse kalender.

Het vasten
Het vasten wordt Sawm (Saum) of Siyam genoemd. Dit houdt in dat moslims op deze tijden niet eten, drinken, roken en dat ze zich onthouden van geslachtsgemeenschap. Voor zieken, zwangere vrouwen, soldaten in oorlogstijd en jonge kinderen wordt een uitzondering gemaakt, zij hoeven niet te vasten, hoewel het inhalen ervan voor wie dat mogelijk is wel wordt aangemoedigd. Zowel 's ochtends vroeg als 's avonds na zonsondergang wordt er vaak zeer uitgebreid gegeten, 's avonds vaak tot diep in de nacht.

Van niet-moslims, bijvoorbeeld bezoekers aan islamitische landen, wordt niet verwacht dat ze meevasten. Zeker in toeristische plaatsen kunnen toeristen overdag gewoon eten en drinken in restaurants. Wel wordt van ze verwacht dat ze discreet zijn, erg openbaar uitgebreid eten voor het oog van mensen die vasten getuigt niet van respect.

Ramadhan moebarak
Moslims begroeten elkaar voor en tijdens de Ramadan met 'ramadhan moebarak' of 'ramadhan mabroek', wat 'gezegende Ramadan' betekent. Omdat de Ramadan ieder jaar terugkeert, en door alle volwassenen gehouden wordt en zeer ingrijpend is voor het leven van alledag, maakt dit een zeer diepe indruk op de moslims.

De Ramadan eindigt met het Kleine Feest (Suikerfeest), waarop uitbundig gefeest en gegeten wordt.

Redenen voor het houden van de Ramadan
De Ramadan is een van de vijf zuilen van de islam en is dus voorgeschreven in de koran. Het vasten wordt gezien als vorm van zuivering van de ziel en bedanking van Allah voor alles wat hij gegeven heeft. De Ramadan leert mensen zelfdiscipline. De moslims voelen en tonen verbondenheid met arme en hongerige mensen elders op de wereld. Het herinnert hen hoe het is om arm en hongerig te zijn.

Vaststelling van de tijden van de Ramadan
Het begin van de maand Ramadan of de vastenmaand wordt waargenomen door het zien van de maan op de vooravond van de eerste dag van de maand. Hierdoor begint de Ramadan in verschillende landen vaak op verschillende dagen, omdat de belangrijkste regel voor het begin van de maand Ramadan nog altijd gebaseerd is op het visueel waarnemen van de maan. Verder zijn de aangehouden criteria niet altijd hetzelfde, met moderne middelen kan immers exact de maanstand (cyclus) worden waargenomen.

Bij bewolking of mist kan ook een ander criterium worden gebruikt, nl. wanneer de maan niet zichtbaar is op dag 29 dan telt men nog 1 dag bij en voltooit men de maand Ramadan tot 30 dagen (en dat is het maximum) want er zijn geen 31 dagen in de islamitische (maan)maanden.

De dagindeling bij moslims is dan weer gebaseerd op de zonnestand. De vastendag begint nog voor zonsopgang bij het eerste gebed van de dag (al-fajr) en eindigt bij zonsondergang, dan mag een moslim weer eten en drinken.

Volgens de voorschriften begint het vasten wanneer men 's ochtends een witte draad van een zwarte kan onderscheiden (in het licht van de zon). Deze witte draad slaat volgens sommigen op de schemering (of het eerste licht) dat aan de horizon begint te verschijnen (en niet letterlijk het onderscheid tussen een witte en zwarte draad in het (zon)licht).

Op de 27-ste nacht van de Ramadan valt Lailat ul Qadr (Nacht van de beslissing). Het is de nacht van de openbaring van de koran aan de profeet Mohammed, ook wel genoemd 'de waardevolle nacht' of 'nacht van de goddelijke beschikking', soms ook vertaald als 'nacht van goddelijke maat der dingen'. In deze nacht bracht de engel Jibrail de eerste openbaring van de heilige koran (het heilige boek van de moslims) over aan de profeet Mohammed.

De vijf zuilen

  • Sjahada
  • Salat
  • Zakaat
  • Ramadan
  • Hadj